Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası

Yasaya göre iki çeşit nitelikli iş gücü tanımı yapılmaktadır.

1. Akademik eğitim almış (yüksek öğrenim görmüş) nitelikli iş gücü, lisans üstü, lisan veya ön lisans diplomasına sahip kişilerdir.

2. Meslek eğitimi almış nitelikli iş gücü, nitelikli bir meslek eğitimi almış kişilerdir.

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası, herhangi bir mesleki niteliğe sahip olmayan kişilere göç etme imkânı vermemektedir.

Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı nitelikli iş gücüne sahip (mesleki bir yeterliliği olan veya üniversite mezunu) kişiler belirlenen kriterleri yerine getirerek Almanya’ya çalışmak için gidebilirler. Böylece yüksek standartlı bir geleceğin adımını atabilirler.

Almanya'da Nitelikli İş Gücü Göçü Yasası kapsamında çalışmak istiyorsanız;

1. Adım; herhangi bir mesleki yeterliliğe (Meslek Lisesi Diploması-Ustalık Belgesi) ya da bir üniversite diplomasına sahip olmalısınız. Ayrıca yeterli seviye de Almanca bilmeniz de gerekmektedir.

2. Adım; diplomanızın ya da mesleki yeterliliğinizi belgeleyen evrakların Almanya'da bir denkliği olup olmadığını öğrenmek zorundasınız. Denklik alabilmek ve başvuruda bulunabilmek için, kişinin diplomalarını ve belgelerini eksiksiz ve düzenli bir şekilde Alman resmi kurumlarına iletmesi oldukça önemli bir süreçtir.

Nitelikli İş gücüne sahip kişi, gerekli belgeleri hazırlayıp Alman resmi makamlarından diplomasının veya mesleki eğitiminin denkliğini yapıp, başvuruda bulunduktan sonra eğer kabul edilirse Almanya’da 6 ay boyunca iş arama imkanına kavuşabilir. Bu süreçte Alman Konsolosluğu kişiye 6 ay boyunca iş arama vizesi vermektedir. Ancak eğer kişi bir işe girer ve kabul görürse çalışma vizesi için ayrıca başvuruda bulunması gerekmektedir. Almanya çalışma vizesine başvurabilmek için öncelikle bir şirket veya firmayla anlaşarak iş sözleşmesi yapılması gerekmektedir.

Aşağıdaki durumlarda nitelikli iş gücü olarak ikamet izni alabilirsiniz:

Türkiye’de aldığınız yeterliliğe Almanya’dan denklik aldıysanız,

Size somut bir istihdam yeri verildiyse ve istihdamı sağlayan işveren tarafından ‘’Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis“** isimli form doldurulduysa,

Meslek icra etme izni aldıysanız (veya bu iznin size verileceğine dair teminat aldıysanız) veya “düzenlenmiş meslek” (reglementierter Beruf)1) olarak ifade edilen (örneğin sağlık alanındaki) bir meslekte çalışmak istiyorsanız,

Geçerli pasaport, geçiminizi sağlayacak şekilde yeterli gelir vs. gibi yabancılar hukukuna dayalı genel şartları yerine getiriyorsanız.

Almanya'da bazı meslekler yasalarla düzenlenmektedir. Yasalarla düzenlenmiş demek Almanya'da meslekte çalışabilmek için mesleki deneyiminize denklik almanızın gerekmesidir. Bu yasal bir koşuldur.

Tüm şartları yerine getirdiğinizde ve gerekli tüm belgeleri ibraz edebildiğinizde vize başvurunuzu yapmalısınız. Şayet denkliğiniz Alman makamlarınca henüz kabul edilmediyse, vize başvurunuzun işleme alınması mümkün değildir.

Nitelikli iş gücü şartlarını yerine getiriyorsanız ve aşağıdaki özelliklere sahipseniz “Blaue Karte EU“ (AB Mavi Kart) başvurusu yapabilirsiniz:

En az bir yıllığına somut bir istihdamınız varsa,

İstihdam sahip olduğunuz yeterlilikle uyumluysa,

Yıllık maaşınız brüt en az 55.200 Avro ise.

Bu durumda Federal İş Ajansının onayı gerekmemektedir.

Belirli meslekler (örneğin tıp doktoru, mühendislik alanı, fen bilimleri, matematik ve IT (enformasyon teknolojileri) alanı için nitelikli iş gücünü Federal İş Ajansı onaylamakta ve yıllık gelirin 43.056 Avro olması yeterlidir.

Şayet “AB Mavi Kart” için şartları yerine getiremiyorsanız, yeterliliğinize uygun kalifiye istihdamı icra etmek amacıyla ikamet izni başvurusu yapabilirsiniz. Bunun anlamı şudur: Sahip olduğunuz yeterlilik sayesinde somut bir işi yapacak durumda olmalısınız. İstihdam mutlaka kalifiye bir iş için olmalıdır. Yardımcı işçi ve pratikle öğrenilen meslekler için bu husus geçerli değildir. İcra edilecek meslek mutlaka yeterliliğe sahip bir meslek olmalıdır. Yurtdışında alınan bir yeterliliğin çalışmak istediğiniz istihdamla uyumlu olup olmadığını Federal İş Ajansı değerlendirir.

Şayet aşağıda belirtilen şartları yerine getiriyorsanız IT alanında çalışmak için nitelikli iş gücü olarak yeterlilik kanıtı sunmanız gerekmez:

Son yedi (7) sene en az üç yıllık meslek deneyimiyle mukayese edilebilir yeterlilik

En az yıllık brüt 49.680 Avro maaş geliri

B1 düzeyinde Almanca bilgisi, münferit durumlarda bundan feragat edilebilir (örneğin somut iş alanında sadece İngilizce bilgisinin yeterli olacağının kanıtlanması gibi)

Sahip olduğunuz yeterlilik sayesinde kalifiye bir işi yapmak üzere ikamet izni alabilirsiniz. Birbirine yakın dallarda da çalışabilme imkânına sahipsiniz. Sahip olduğunuz yeterlilik sayesinde somut işleri yapacak durumda olmalısınız. Yardımcı işçi ve pratikle öğrenilen meslekler için bu husus geçerli değildir. Yurtdışında aldığınız yeterliliğin çalışmak istediğiniz işle uyumlu olup olmadığını Federal İş Ajansı değerlendirir

Yabancı memlekette alınan meslekî yeterlilik belgenize veya diplomanıza dair denklik işlemleri Alman resmi makamlarınca yürütülmektedir.

Şayet yurtdışında aldığınız meslek eğitimi tamamen tanınmamış ve Almanya’da alınan bir eğitimle kıyaslandığında eksiklikler tespit edildiyse, yurtdışında almış olduğunuz meslek eğitiminin tümüyle tanınmasını sağlamak için Almanya’da yeterlilik programlarına katılma imkânınız var. Bu uyum tedbirlerine katılımı sağlamak üzere 18 aylık ikamet imkânı mevcut olup, ikameti iki yıla kadar uzatmak mümkündür. Genelde bunun için gerekli ön şart Almanca bilgisidir, dil seviyesinin en az A2 düzeyinde olması gerekir.

Evet, Almanya’ya okulda veya işletmede eğitim almak amacıyla seyahat edebilirsiniz. Eğitime ön hazırlık amacıyla veya meslekle bağlantılı bir dil okulunu ziyaret etmeniz de mümkündür. Yeterliliğe sahip eğitime başlamak için en az B1 düzeyinde Almanca bilgisi gereklidir. Şayet dil bilgisi ön hazırlık kapsamında öğrenilecekse veya eğitim kurumu tarafından teyit edilecekse dil düzeyi şartı aranmamaktadır. Eğitimin yanı sıra haftada on saate kadar çalışmak mümkündür.

Şayet 25 yaşından küçükseniz, eğitim yeri aramak için Almanya’ya giriş yapabilirsiniz. Ancak bunun için B2 düzeyinde Almanca bilgisi, yurtdışındaki bir Alman okulundan alınan diploma veya yüksekokul okumaya imkân veren okul diploması gereklidir. Bu kapsamdaki bir ikametin sınırı altı aydır.

Şayet Türkiye’de aldığınız mesleki yeterlilik Alman makamlarınca tanınmış* ise sahip olduğunuz yeterlilikle sizi yeterli kılacağı mesleği aramak için nitelikli iş gücü olarak altı aya kadar süreli vize başvurusunda bulunabilirsiniz. “Düzenlenmiş meslekte” (örneğin sağlık alanında) çalışacaksanız,” meslek icra etme izni” (Berufsausübungserlaub) veya alınmış onay belgesi ibraz edilmelidir. Meslek eğitimi almış nitelikli iş gücü çalışmak istediği işe uygun düzeyde (genelde B1 düzeyinde) Almanca bilgisine sahip olmalıdır**. Alınan vize, haftada on saate kadar deneme amaçlı çalışmaya izin vermektedir.

Evet. “AB Mavi Kart” alamıyorsanız ve yıllık maaşınız brüt 45.540 Avro’nun altındaysa ilaveten uygun bir emekliliği ibraz etmelisiniz. İlave emeklilik olarak vatanınıza veya başka bir ülkeye ait emeklilik sigortasından, özel emeklilik veya yaşam sigortasından alacağınız, gayrimenkul veya başka mal varlığı bağlantılı alacağınız kanıt olarak geçerlidir.

Nitelikli iş gücünün eşi ve reşit olmayan çocukları (yani çekirdek aile denilen aile bireyleri) aile birleşimi amacıyla vize başvurusunda bulunabilirler. Nitelikli iş gücü vize başvurusu yapıldığında aile bireyleri de aile birleşimi vize başvurusunu yapabilir. Başvurularla ilgili olumlu yönde karar verilebilmesi için Alman devletinden yardım almadan tüm ailenin geçimine yetecek gelirin ve yeterli büyüklükte bir dairenin olması gerekiyor. Eşlerin Almanya’ya gelmeden önce yeterli düzeyde Almanca bilmeleri prensipte beklenen bir husustur. Bu nedenle vize başvurusundan önce dil bilgisinin en düşük seviyesi olan A1 belgesi ibraz edilmelidir. A1 belgesinin ibrazıyla ilgili bazı istisnalar söz konusudur (örneğin nitelikli iş gücü AB Mavi Kartı şartlarını yerine getirmesi gibi). Çekirdek ailenin başvuruları ileri bir tarihte de yapılabilir. Ancak bu durumda da nitelikli iş gücünün Almanya’daki istihdamı, geliri, ikamet edilecek dairenin durumu ve eşin dil bilgisiyle ilgili belgeler ibraz edilmelidir. Nitelikli iş gücünün çocukları 16 yaşın üstündeyse ve daha sonra ebeveynin yanına gelecekse, Alman diline vakıf olmaları gerekir.

Şayet bir işveren bulduysanız, çalışacağınız yerdeki yabancılar dairesi nezdinde sizin adınıza hızlandırılmış nitelikli iş gücü sürecine *başvurmak üzere bu işvereni yetkilendirebilirsiniz. Yabancılar dairesi işvereninize konuyla ilgili danışmanlık verir ve yurtdışından aldığınız yeterliliklerin tanınması için başvuruda destek olur. Yabancılar Dairesi, Federal İş Ajansının onayını alır. Denkliği veren makam ile Federal İş Ajansı belli bir sürede karar vermek zorundadır. Bu sürecin ücreti 411 Avro’dur. Buna yeterliliklerin tanıma ücreti de eklenecektir. Şayet yurtiçinde incelenmesi gereken tüm şartlar tamamlandıysa, yabancılar dairesi ön onayı verir ve bunu işvereninize gönderir. Bu ön onay elinize ulaştığında vize başvurusu için Almanya’nın dış temsilciliğinden randevu alabilirsiniz ki bu randevu üç (3) hafta için verilmiş olmalıdır. Söz konusu randevu sırasında ön onayın aslını diğer evraklarla ** birlikte ibraz etmelisiniz. Yurtdışı temsilciliği genelde 3 hafta içinde vize başvurusuyla ilgili kararını verecektir. Vize ücreti 75 Avro’dur.

* Hızlandırılmış nitelikli iş gücü süreci aşağıdaki şartlarda mümkündür:

Meslek eğitimli nitelikli iş gücü

Akademik eğitimli nitelikli iş gücü

Üst düzey yeterliliğe sahip kişi

Araştırmacı / bilim insanı

Yönetici

Meslek eğitimi

Yurtdışı meslek yeterliliğinin tanınmasına yönelik program

Hızlandırılmış nitelikli iş gücü süreci sadece bazı nitelikli iş gücü ve bazı kıyaslanabilir durumlarda mümkündür. İşvereniniz Federal İş Ajansı nezdinde de ön onay alınmasını talep edebilir. Ancak Federal İş Ajansı sadece istihdamla bağlantılı şartları inceler. Ajans, vizenin verilmesiyle ilgili şartları dikkate almaz. Şayet nitelikli iş gücü olarak yeterliliğinizin tanınmasında desteğe ihtiyacınız varsa, bu işlem uygun değildir. Örneğin bir atama/gönderme kapsamında geçici olarak Almanya’da çalışacaksanız bu işlem yararlıdır.